• Przeczytaj koniecznie!
  • Gniewkowo
  • Janikowo
  • Kruszwica
  • Pakość
  • Kujawy
  • Region
  • 

    Świątynia wojskowa z wielką kopułą

    dział: Religia / dodano: 23 - 05 - 2022

    Jest jednym z najładniejszych kościołów w regionie, choć stosunkowo młodym. Świątynia znajdująca się naprzeciwko inowrocławskiego sądu ma blisko 100 lat.

    Inicjatorem budowy kościoła garnizonowego p.w. św. Barbary i św. Maurycego był zastępca komendanta garnizonu płk Witold Roszkowski. Rok przed rozpoczęciem robót zawiązał się komitet budowy, który skupiał wysoko postawionych w hierarchii kościelnej duchownych oraz wojskowych.

    Budowę kościoła rozpoczęto 13 sierpnia 1927 roku. Konsekracji nowej świątyni dokonał kilka lat później biskup polowy Józef Gawlina. W uroczystości wzięli udział generałowie Pasławski i Thomee, żołnierze wraz z dowódcą 59. pułku piechoty, pułkownikiem Mirgałowskim oraz inowrocławianie z prezydentem Apolinarym Jankowskim.

    Kościół p.w. św. Barbary i św. Maurycego stanął przy ówczesnej ulicy Pakoskiej, dziś Narutowicza, w pobliżu szpitala garnizonowego.

    Świątynia jest zbudowana w stylu klasycyzującego modernizmu. Wzorem dla projektanta, poznańskiego architekta Mariana Andrzejewskiego, był kościół ewangelicko-augsburski w Warszawie .Mury stawiał inowrocławski budowniczy Franciszek Dźwikowski.

    - Świątynia jest budowlą nieorientowaną, założoną centralnie na planie krzyża greckiego z eliptyczną rotundą na skrzyżowaniu naw, nakrytą wyniosłą kopułą zwieńczoną latarnią, przypominającą swoim kształtem żołnierski hełm. Na kopule znajdują się owalne barokowe okna - czytamy w publikacji poświęconej historii świątyni.

    Początkowo kopuła i dachy kapliczek pokryte były płytkami eternitowymi, natomiast mała wieżyczka na kopule blachą cynkową. W latach późniejszych zarówno zastąpiono je blachą miedzianą.

    Budowę świątyni w stanie surowym zakończono w 1930 roku, ale przez kolejne 3 lata sukcesywnie pracowano nad wyposażaniem jej wnętrza.

    Warto zwrócić uwagę na ambonę znajdującą się w przedniej części nawy, a pochodzącą z 1933 r. Kształtem przypomina łódź, z siedzącą postacią wiosłującego św. Piotra. Zwinięta sieć rybacka oraz kotwica u burty łodzi mówią o wyruszeniu apostoła na łów dusz.

    Patroni kościoła garnizonowego nie są przypadkowi. Została zbudowany w znacznym stopniu ze składek żołnierzy garnizonu, którzy chcieli mieć swoją świątynię i swoich patronów. Święta Barbara, jako patronka artylerzystów, była szczególnie czczona przez żołnierzy 4. Pułku Artylerii Lekkiej, stacjonującego w koszarach przy ul. Jacewskiej. Ponadto była ona patronką górników, a Inowrocław był ważnym ośrodkiem wydobycia soli.

    Święty Maurycy był z kolei chrześcijańskim dowódcą legendarnej rzymskiej Legii Tebańskiej, który poniósł śmierć męczeńską ze swymi żołnierzami, odmawiając złożenia ofiary bożkom. Jego kult upowszechnił się zwłaszcza w Cesarstwie Niemieckim, gdzie podczas koronacji cesarze otrzymywali lancę, znaną jako włócznia Świętego Maurycego.

    Jej kopię podarował zresztą cesarz Otto III Bolesławowi Chrobremu. Gest był uznaniem niezależności księcia polskiego i przyzwoleniem na koronację. Kopia ta znajduje się na Wawelu, a replikę włóczni św. Maurycego można oglądać w inowrocławskim Instytucie ks. Prymasa Józefa Glempa.

    W tradycji chrześcijańskiej św. Maurycego czczono jako patrona piechoty. To zapewne jego obrali za patrona żołnierze z 59. Pułku Piechoty stacjonującego przy ul. Dworcowej.

    - Musiał jednak św. Maurycy przełknąć gorycz „porażki patronalnej” ze świętą męczennicą, ponieważ już od samego początku wojskowa świątynia była popularnie określana przez wiernych jako „Barbarka.” Być może przyczyny takiego stanu rzeczy należy dopatrywać się w tym, że św. Barbara była główną patronką i jej obraz umieszczony jest w centralnej części ołtarza, natomiast obraz św. Maurycego umieszczony jest w prawym bocznym ołtarzu – oceniają historycy.

    Jeszcze kilkanaście lat temu świątynia nie prezentowała się tak okazale, jak dziś. Jednak w 2012 roku odnowiono jej wnętrze, pomalowano ściany i kopułę oraz przywrócono pierwotny wygląd dębowym ławkom i odremontowano elewację zewnętrzną.



    Proboszczowie „Barbarki”
    1918 – 1923 ks. kapelan Motyka
    1923 – 1925 ks. kapelan Jerzy Szacki
    1925 – 1937 ks. mjr Leopold Pilipowski
    1937 – 1938 ks. kpt. Ludwik Żmikowski
    1938 – 1939 ks. płk Michał Zawadzki
    1945 – 1946 ks. płk Zygfryd Stawowski
    1946 – 1958 ks. Adam Fabianowski *
    1958 – 1966 ks. ppłk Leopold Pilipowski
    1966 – 1971 ks. ppłk Kazimierz Kulczyński
    1971 – 1972 ks. ppłk Piotr Mazurek
    1972 – 1975 ks. kpt. Stanisław Taczkowski
    1975 – 1986 ks. ppłk Henryk Pietrewicz
    1986 – 1990 ks. ppłk Tadeusz Błoński
    1990 – 1991 ks. ppłk Jan Zawistowski
    1991 – 1993 ks. kpt. Kazimierz Antoniewicz
    1993 – 1996 ks. kpt. Piotr Andrzej Molendowski
    1996 – 1999 ks. por. Leonard Nałęcz-Sadowski
    1999 – 2004 ks. mjr Stanisław Potapczuk
    2004 – 2006 ks. ppłk Józef Michalik
    2006 – 2007 ks. kmdr ppor. Paweł Wójcik
    2007 – 2010 ks. ppłk Józef Michalik
    2010 – 2011 ks. kmdr Roman Dziadosz
    2011 – 2014 ks. płk Bogdan Radziszewski
    2014 - ks. ppłk Wiesław Okoń